Eylül hüzün ayıdır. Sözlükler her ne kadar da hüzün; gönül üzgünlüğü, gam, keder, sıkıntı olarak tarif edilmeye çalışılsa da hüzün bu tariflerin ötesinde bir yerde durur yüreğimizde.
Kim ki bilerek veya bilmeyerek sarı renk için gizli bir duygu besliyorsa onun yüreğinin bir penceresi hüzne bakıyordur. Hem hüzün, bir türkü dinlerken efkâr barometrenizi yükselterek gözünüze yağmur bulutlarını da çağırabilir. Islanarak uslanmanın keyfini çıkarırsınız. Hüzün; şairin içinin şiire dökülme halidir. Bundandır ki hasret ile ayrılığın arasındaki bütün ara ve tali yollar sapsarıdır.
Hüzün en çok da Eylülde gönlümüzün kapısını tıklatır. Eylül kelimesi aklınıza düşmeyiversin kendinizi toparlayana kadar aklınız allak-bullak olur. Siz, Eylül’ü dolayısıyla hüznü çoğaltabildiğiniz kadar çoğaltabilirsiniz.
Siz hüznü içinizde çoğalmaya devam ederken ben de biraz Hüzün Entarisi’nden bahsedeyim. Entari: Anadolu’da adına basma denilen bir kumaştır. Genellikle tek parçadan yapılan göğsü düğmeli uzun bir elbisedir. (Bu arada Karacaoğlan’ın Elif türküsünü de dinlemenizi tavsiye ederim.) Mevzuumuz Şahan Çoker’in Hüzün Entarisi’ isimli şiir kitabı. Kitabın kapağına bakar bakmaz bir hüzün yolculuğuna hazırlanmaya başlıyorsunuz. Her ne kadar da kapaktaki beyaz entari üzerindeki sarı çınar yaprakları olsa da buna Şahan Çoker’in Hüzün Libası demeyi daha uygun buluyorum.
Şahan Çoker, edebiyat dergilerinde adına sık rastladığımız bir şair değil. Ankara’da yaşadığı dönemlerde Mavera, (eski) Zaman gazetesi, İkindi Yazıları, Kelime, Hatay, Dolunay, Düşün, İtiraz, Ülke, Gerçek Hayat gibi dergilerde yazdı. Adı Kayıp Şairler’e çıkacakken Hüzün Entarisi kitabıyla şiire yeniden döndü. Dönerken de: “Geçirdiğim 25 yıllık şiir serüveninde sürekli olarak kendi sesimi aradım. Heceden, aruza klasik şiirle haşir neşir oldum.” diyor. Demek ki şair olmadan önce iyi bir okur olmak gerekiyor. Bakalım bunca okumalardan sonra Şahan Çoker nasıl okur-yazar olmuş!
Susarsa içindeki şiir söyleyen çocuk
Sabahların gurbet olduğu zamanlarda
Söylenmekten eprimiş kelimelerin biter
Terli bir at seğirir o an böğründe
Buzdan yataklarında yalnızlık sevişir
Bütün yargıcıları kızdıracak
Sözler söylemeye başlarsın
Makamı mahur ayrılıklardan s.14
Kitabın hemen başı diyebileceğimiz yukarıdaki dizelerin altını çizerek okuduğumuza göre daha altı çizilecek bir sürü şiir bizi kitabın sayfaları arasına daldıracaktır.
Şahan Çoker İzmir’de yaşıyor. İzmir biraz da hüznün şairin ve şiirin taşrasıdır. Çoker, Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu, İsmet Özel ve Erdem Beyazıt’ın hem iyi okuyan hem de bu usta şairlerin şiirlerini İzmirlilere okuyan bir şairdir. İsmet Özel’e ithaf ettiği Anarşit bir öpücük şiirinde:
Bohçasına televizyon alıp kaçan
Küçük kadınlar biliyorum şimdi
Severken çekirdek çitleyen
Sinema önlerinde kandırılmış
Onun için bu şehrin geceleri
Çoktandır tütsü tütmüyor
Türbelerde yakmaktan mumları bile kalmamış s.46
Bundandır ki yukarıda alıntıladığımız şiir, biraz Erdem Beyazıt, biraz İsmet Özel izlerini taşımakta. Şair İzmir’de yaşıyor dedik. Rahmetli Cahit Zarifoğlu’nun insan içine nasıl daldığını, nasıl yaşadığını bildik, duyduk, okuduysak Şahan’ın da İzmir’de Zarif insan gibi yaşadığını hem biliyor, hem de şiirlerinde yaşantısının izlerine rastlıyoruz.
Birazdan ateşe atacaklar beni
İbrahim olmadığım kesin
Giy gel hüzün entarini, eteklerinde zemheri
Üşür eylüle nabzım ki
Nabzım bir serçe yüreği
Söylesinler anama
Desinler
Cellâdını seviyor bu serseri s.52
Şahan Çoker iyi bir okur, olduğu kadar da iyi bir şair. Hüzün Entarisi’ndeki şiirlerini okurken sesi ve ritmi iyi yakaladığı gibi şiirlerinin bir bütünlük içerisinde olduğunu gördüm. Şiir, nerede başlıyor nerede bitiyor, arada mısra yığınları var mı yok mu diye döne döne okuduğum şiirler oldu. Şahan şiirde ince işçilikten yana. Hani Dadaloğlu’nun “Şahan kocasa da vermez avını /Aslı kurttur kurt eniği kurt olur” ama, bizim Şahan’ın o deli dolu anarşist hali gitmiş, biraz da Yavuz Sultan Selim’in “ Şîrler pençe-i kahrımdan olurken lerzân/Beni bir gözleri âhuya zebûn etti felek..!” dizelerin olduğu gibi eli kolunu bağlayan sevgiliye şöyle seslenmektedir:
Hey gidi deli adam
Kavgan yıkmadı
Davan usandırmadı da
Bir çift göz mü yıktı seni
Bir çift söz mü
Cehenmemin ortasında
Eriyen bir gül gibi bıraktı yapayalnız s.54
Kaç be gülüm
Kaç bu adam yaralı bir hayvan gibi
Atlıyor gecenin çitlerinden s.58
Şahan Çoker her ne kadar da Hüzün Libasını giyse de özünde kavgacı bir kişiliği var. Onun Konak meydanında bir eskici şiirinin adını Konak meydanında bir destan satıcısı desek daha yerinde olur.
Binlerce yılın
Şah damarı
Kaybedince çocuklarını,
Atının dışkısından arpayı seçti
Ağladı ve yedi.
Ağladı ve yemin etti.
Bekle beni dedi;
Şam, Kudüs, Bağdat, Bosna
Bekle ki
Bitmesin bu koca kavga s.62
Hani Filistinli karikatürist Naci Ali’nin çizdiği yüzünü görmediğimiz elinde ya bir sapan ya da taşla tanklara meydan okuyan Hanzala vardı. İsrail, Naci Ali’yi şehit etti ama Filistin’de her doğan çocuğun ilham kaynağı oldu Hanzala. İşte o çocukların diliyle sesleniyor şair:
Selahaddin’in topraklarında ise
Elleri taş, elleri kaya çocuklar
Düşlerinde mermi bahçesi
Ateşlere atlıyorlar
Bir İbrahim güvenmişliğiyle s.78
Birbirlerini yakından tanıyan şairler ya da şiirini kendisine yakın bulduğu şairden etkilenir şair. Şaban Abak’da Şahan Çoker’in yakın arkadaşı olduğundan ve dahi İkindi Yazıları’nda yayınlanan Şaban Abak’ın İşportacının şiirine Şahan Çoker’de şöyle göndermede bulunur:
Yaldım diyorum yandım gör halimi
Fatıma’nın sabrı olda
Çalkala doldur böğrüme şu denizi
Yoksa bu şehir yanacak,
Yanacak çocukların elleri s.101
Şahan Çoker’in 25 yıllık şiir birikimi yani Hüzün Entarisi’nin içinde yer alan şiirler, yukarıda alıntıladığım şiirler kadar değil elbette. Son yıllarda elime alıp büyük bir iştahla kendi şiirlerimi okur gibi okuduğum ve büyük haz aldığım bir şiir kitabı Hüzün Entarisi. Gerek kitabın baskısında gösterilen hassasiyet gerekse kitabın arka kapağına iliştirilmiş, şairin bestelenmiş şiirlerinden oluşan ve kendi sesinden okuduğu şiir CD’si ile alışık olmadığımız formatta bir çalışmayla vaktimize konuk oldu Şahan Çoker. İnanıyorum ki uzun süre adından sıkça söz edilen bir kitap olacak Hüzün Entarisi.
Şahan Çoker, şiirlerini usta bir işçilikle ses harmonisiyle öre öre bir yumak yapıyor. Bize de bu yumağı okuyarak çözmek düşüyor.
.
Şair adamın
Kavruk bir yüreği
Savruk bir türküsü
Sigarası
Demli çayı
Uğrunda sabahladığı
Mavi bir hikâyesi olmalı
Herkesten sakladığı s.147
Evimize gelen misafiri uğurlamadan önce bir de kahve yaparız. Kahveden sonra başka bir ikram yapılmaz. Şahan Çoker’in şiirlerinde şiir bitmesi gereken yerde biter. Ama bitmesi gereken yerde bitmeyen bir şiir şiire rastladık. Yukarıda alıntıladığım şiirin bitişi değil, siz de kitabı okurken Şairsiz Şiir’in burada bittiğini göreceksiniz.
Şairin ve yayıncının titiz çalışmaları sonucunda okuyucuyla buluşan bu Hüzün Entarisi’nin hem en çok satan hem de ençok okunan bir kitap olacağına inanıyorum. Hüzün Entarisi son yıllarda okuduğum en deli-dolu şiir kitabı oldu, darısı diğer şairlerin başına…
*Okur Kitaplığı, Kasım, 2012, İstanbul
Latest posts by Tayyip Atmaca (see all)
- Aklın Kıyısında Seksek Oynayan Şair: Mustafa Pınarbaşı - 4 Ocak 2017
- Dünyanın İçinden Geçiyor İnsan - 22 Kasım 2016
- Hüzün Entarisi - 22 Kasım 2016
Bu yazı yorumlara kapalı.